Sekcja Speleologiczna Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika powstała w Krakowie w dniu 6 maja 1964 r. Wydarzenie to było ukoronowaniem inicjatyw i działań organizacyjnych prowadzonych od około dwu lat. Natomiast idea założenia w Polsce organizacji zajmującej się speleologią, rozumianą w sensie dosłownym (speleion - jaskinia, logos - nauka, wiedza) pojawiła się u nas już w grudniu 1950 r. Wtedy to Kazimierz Kowalski opublikował w 3. Zeszycie "Grotołaza" artykuł "Speleologia i turystyka jaskiniowa w Polsce". Po raz pierwszy zostały w nim sformułowane podstawy ideologiczne działalności jaskiniowej. W jej ramach autor wydzielił speleologię - naukową działalność związaną z jaskiniami i krasem oraz turystykę jaskiniową, w dzisiejszym rozumieniu - taternictwo jaskiniowe (alpinizm podziemny, speleoalpinizm). Dla każdego z tych kierunków działalności jaskiniowej K. Kowalski proponował utworzenie odrębnych, formalnych struktur organizacyjnych. (Trzeba tutaj dodać, że w owym czasie nie istniała w Polsce żadna formalna organizacja zajmująca się jaskiniami. Jedyną organizacją jaskiniową, ale nieformalną i wówczas nielegalną był "Klub Grotołazów"). W przypadku turystyki i taternictwa jaskiniowego mogłaby to być np. sekcja jaskiniowa Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, a w odniesieniu do speleologii, np. komisja przy Polskim Towarzystwie Przyrodników, Polskim Towarzystwie Geograficznym lub jakiejś innej organizacji o charakterze naukowym.
Pierwszą z tych propozycji zdołano zrealizować w 1953 r., kiedy to przy Komisji Taternictwa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (Polskie Towarzystwo Tatrzańskie przestało istnieć w końcu 1950 r.) utworzono Podkomisję Taternictwa Jaskiniowego. Druga z tych propozycji doczekała się realizacji dopiero po przeszło 10 latach.
Starania zmierzające do skupienia w jednej organizacji ludzi zajmujących się problematyką speleologiczną, a działających dotąd w skłóconych z sobą klubach taternicko-jaskiniowych rozpoczął, działający w Kielcach, Bronisław W. Wołoszyn. Wspierany przez Zbigniewa Rubinowskiego, zdołał swoją inicjatywą zainteresować Edmunda Massalskiego, ówczesnego prezesa Kieleckiego Towarzystwa Naukowego. Towarzystwo to rozesłało ankietę do kilkudziesięciu potencjalnie zainteresowanych osób i uzyskawszy kilkanaście pozytywnych odpowiedzi i zgłoszeń, zorganizowało w dniach 29.05-1.06.1963 r. w Świętej Katarzynie oraz w Kielcach spotkanie o nazwie Seminarium Speleologiczne I Ogólnopolskiego Zjazdu Badaczy Krasu.
